دستور کار اجرای وال پست ، وال پست چیست و چه ساختاری دارد؟ وال پست یک تکیه گاه اصلی عمودی یا متمایل در ساختاری شبیه به ستون یا پایه است، اما اصطلاح پست عموما به چوب اشاره دارد و یا ممکن است از جنس فلز یا سنگ هم باشد. ستون های به کار رفته در داربست در ساختمان های چوبی یا فلزی مشابه است، اما سبک تر از یک پست است و یک مهار ممکن است شبیه به یک داربست باشد یا به عنوان یک نگهدارنده عمل کند. وال پست در واقع کلافی است که در طول های مشخص برای یکسان عمل کردن دیوار به کار می رود. وال پست ها می توانند باعث درگیری دیوار با اسکلت شده و در نتیجه منجر به استحکام دیوار خواهند شد. وال پست همان طور که از نام آن مشخص است، یک نگهدارنده برای دیوار می باشد. این اجزا که معمولا به صورت یک تیر - ستون طراحی می شوند، در انتهای سالن های صنعتی و به طور کل فریم های با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشش می شود، قرار داده می شوند.  

انواع وال پست

همانطور که می دانید وال پست ها در  دو دسته وال پست قائم و وال پست افقی  می باشند . طریقه عملکرد  وال پست قائم و افقی به صورتی می باشد  که موجب  ایجاد درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام بخشیدن به دیوار می گردد.

اما وال پست ها را می توان از نظر اجرایی به دسته های مختلفی تقسیم بندی کرد. همان گونه که قبلا نیز به این نکته اشاره شد، یکی از روش های اجرای وال پست با استفاده از انکربولت انجام می شود . از دیگر روش های اجرای آن می توان به اجرای تسمه دور ستون، اتصال دیوار به ستون به واسطه استفاده از میلگرد، مهار دیوار به واسطه تعبیه میلگرد در داخل ستون ها، استفاده از میلگرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میلگرد در داخل سوراخ قالب ها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه، اشاره داشت. شکل اتصال وال پست می بایست به صورتی باشد  که اجزاء قائم در سقف و کف ساختمان مهار گردند. به این منظور قبل از بتن ریزی داخل قالب ها، پلیت جایگزین شده و پس از پایان بتن ریزی از پلیت ها برای نصب وال پست ها استفاده می شود. از دیگر روش های جایگزینی پلیت ها می توان به استفاده از انکر بولت ها اشاره کرد.

 

وال پست عمودی- وال پست قائم

وال پست عمودی درست زمانی کاربرد دارد که دهانه بزرگ باشد و در جهت نصب آن می بایست آن را از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در دهانه جوش داد. در اجرای وال پست عمودی، لازم است تا  میلگرد آجدار نمره 10 در فاصله‌های یک متر به یک متر به نبشی یا قوطی جوش داده شود تا درگیری لازم مابین تیغه و وال پست ایجاد شود. در این صورت دیوار در زمان وارد شدن بارهای جانبی رفتار یک ‌دست ‌تری خواهد داشت.

علاوه بر نبشی مورد استفاده در وال پست، کلیه پروفیل ‌ها و یا میلگرد مورد استفاده در ساخت و تکمیل وال پست، باید با ضد زنگ  باشد یا با پرایمر کاملا پوشیده شود. در صورتی که  پروفیلی که در نظر گرفتید برای وال پست نبشی باشد، بهتر است دهانه آن یک سانتی ‌متر بیشتر از ضخامت دیوار مربوط در نظر گرفته شود.

 

وال پست افقی یا تیرک چیست؟

تیرک یا وال پست افقی، یک عضو افقی با مقطع فولادی یا بتنی می باشد  که ارتفاع آزاد دیوارهای بلند (بیشتر از ۳.۵ متر) را کاهش می ‌دهد. تیرک اغلب به همراه وال پست انتهایی اجرا می گردد. وال پست، علاوه بر بهبود جداسازی دیوار از قاب، نقش نگهدارنده تیرک را نیز بر عهده دارد.

برای آنکه  از تغییر شکل تیر در ناحیه مفصل جلوگیری شود می بایست  وادار را حداقل با فاصله یک متری از ستون اجرا کرد. تیرک نیز باید به طور کامل و به گونه‌ای بر روی دیوار بنشیند که هیچ باری از طرف بخش بالایی (تیر یا سقف) به آن منتقل نشود.

 

ویژگی های وال پست: 

همانطور که می دانید وال پست می تواند به شکل فلزی یا بتن آرمه تولید شود  و هر دو آن ها نیز در ساختمان سازی رایج می باشند . از جمله نکات مهمی که می بایست در این خصوص  بدانید، به شرح زیر می باشد : 

نمونه فلزی وال پست اغلب  به شکل پروفیل نبشی، ناودانی و قوطی می باشد . 

وال پست در فواصل و طول های مشخص و در جهت یکپارچه عمل نمودن دیوار به کار خواهد رفت. 

وال پست به شکل یک تیر یا ستون عمل می نماید  و محل قرار گیری آن در انتهای فریم با دهانه بالا و محلی که با دیوار پوشش می شود، می باشد

. 

با توجه به این موضوع، این پرسش مطرح می شود که تفاوت ستون و پست چیست؟

ستون ها و پست ها هر دو عواملی جهت حمل بار عمودی هستند، اما یک پست باید کمتر از 300 پوند وزن داشته باشد در حالی که یک ستون بیش از 300 پوند وزن دارد. ستون ها معمولاً برای جابجایی به تجهیزات سنگین نیاز دارند، اما پست ها را می توان با نیروی انسانی هم جا به جا کرد. وظیفه وال پست ها انتقال نیروهای حاصل از رخدادهایی چون باد و زلزله از دیوار به فریم می باشد که از تخریب دیوار جلوگیری خواهد کرد. به طور کلی اتصال این وال پست ها در انتهای متصل به فریم به صورت لوبیایی جهت مراحل نصب و بر روی فونداسیون به شکل مفصل انجام می گیرد.  

دستور کار اجرای وال پست چیست؟

دستورکار عملیات اجرای وال پست در ساختمان بتنی شامل حداقل ها و کلیات موارد مورد نیازی است که مهندس ناظر می بایست در پروژه به مالک و مجری ابلاغ  نمایند که سایر موارد ذکر شده درمباحث مقررات ملی که ممکن است در این دستورکار پیشنهادی از قلم افتاده باشد را نیز نفی نمی کند. در واقع به گونه ای می توان گفت که دستورکار اجرای وال پست به صورت ویژه جهت کمک به همکاران ناظر تنظیم شده است.

دستور کار اجرای وال پست از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟

این دستور کار شامل  شامل 3 قسمت نکات اجرایی، دیوارهای خارجی و دیوارهای داخلی بوده و همچنین در بر گیرنده 9 صفحه از نکات شاخص جهت ابلاغ مهندسین ناظر به مهندس مجری ذیصلاح در مرحله سفت کاری نیز می باشد. در ادامه قصد داریم به بررسی نمونه ای از هر کدام از این سه بخش در دستور کار اجرای وال پست بپردازیم تا شما بتوانید تا حدودی با ساختار و نحوه ذکر توضیحات در هر قسمت از این دستور کار آشنا شوید.  

الف) نکات اجرایی

• اجرای نبشی کشی های مربوط به وال پست ها در دهانه های بزرگ، محل تقاطع دیوارها با ستون ها و اطراف بازشو ها مانند پنجره ها مطابق با نقشه های مصوب توسط مجری ذیصلاح الزامی است. • حتماً کنترل شود که نبشی کشی در تمام طبقات در یک راستا هستند که این کنترل نیز توسط قپان انجام می ‌شود. • نبشی‌ ها حتماً شاغول باشند. • نبشی‌ های نصب ‌شده مساحت ساختمان را کم یا زیاد نکرده باشند. • جوشکاری نبشی ‌ها به صفحات اتصال درست کنترل شود. • چنانچه پروفیل وال پست ارائه شده از طرف دستگاه مشاور دوبل نبشی باشد بهتر است که در هنگام ساخت وال پست، دهانه¬  آن ۱سانتی متر بیشتر از ضخامت دیوار مربوطه در نظر گرفته شود تا تیغه کاملا داخل آن قرار بگیرد. • در وال پست عمودی می بایست در فواصل یک متر به یک متر با استفاده از میلگرد آجدار نمره ۱۰، شاخک هایی را به قوطی یا نبشی های وال پست جوش داد تا گیرداری لازم بین تیغه و وال پست عمودی تامین شده و دیوار مورد نظر در هنگام وارد شدن بارهای جانبی رفتار یکپارچه تری از خود نشان دهد. • در جاهایی که وال پست در مجاورت ستون قرار می گیرد لازم است فاصله حدود 4 تا 5 سانتی متری رعایت شود و بین وال پست و ستون از مصالح نرم مانند یونولیت یا پلاستوفوم استفاده کرد تا در صورت وارد شدن بارهای جانبی از جمله زلزله، ستون به دیوار فشار جانبی وارد نکند. • جهت گیرداری بیشتر وال پست افقی، در فواصل ۱ تا 1 و نیم متری با استفاده از میلگرد آجدار نمره ۱۴ و بالاتر به سازه سقف متصل می¬ شوند. همه پروفیل های مورد استفاده در ساخت وال پست های افقی و عمودی بایستی ضد زنگ باشد. • جهت اتصال بهتر بین وال پست با دیوار های دو طرف و همچنین جلوگیری از ترک های ناشی از حرکات جانبی ساختمان در مرحله نازک کاری، روی آن توری مرغی یا رابیتس کشیده شود و با سیم گالوانیزه محکم شود.  

ب) دیوارهای خارجی

• جدول مقاطع برای دیوار های خارجی به ضخامت 15 سانتی متر، مقاطع وال پست برای دیوار های با ارتفاع 3 متر (وال پست ساخته شده از نبشی، وال پست ساخته شده از قوطی، وال پست  ساخته شده از مقاطع فولادی سرد نورد) • جدول مقاطع برای دیوارهای خارجی به ضخامت 15 سانتی متر، مقاطع وال پست ها برای دیوار های با ارتفاع 6 متر در طبقه اول وال پست ساخته شده از 4 نبشی (وال پست ساخته شده از قوطی، وال پست ساخته شده ازIPE) • جدول مقاطع برای دیوارهای خارجی به ضخامت 20 سانتی متر، مقاطع وال پست برای دیوار های با ارتفاع 3 متر (وال پست ساخته شده از نبشی، وال پست ساخته شده از قوطی، وال پست  ساخته شده از مقاطع فولادی سرد نورد) • جدول مقاطع برای دیوارهای خارجی به ضخامت 20 سانتی متر، مقاطع وال پست ها برای دیوار های با ارتفاع 6 متر در طبقه اول (وال پست ساخته شده از 4 نبشی ، وال پست ساخته شده از قوطی، وال پست ساخته شده از IPE) ج) دیوارهای داخلی • جدول مقاطع برای دیوارهای داخلی به ضخامت 10 سانتی متر، مقاطع وال پست برای دیوار های با ارتفاع 3 متر (وال پست ساخته شده از نبشی، وال پست ساخته شده از قوطی، وال پست  ساخته شده از مقاطع فولادی سرد نورد) • جدول مقاطع برای دیوارهای داخلی به ضخامت 10 سانتی متر، مقاطع وال پست ها برای دیوار های با ارتفاع 6 متر در طبقه اول (وال پست ساخته شده از 4 نبشی ، وال پست ساخته شده از قوطی، وال پست ساخته شده از IPE)  

نکاتی در دستور کار اجرای وال پست

1) اجرای بیس پلیت در زیر و روی تیر بتنی و در محل طراحی و محاسبه وال پست ها قبل از بتن ریزی سقف انجام شود. 2) در صورتی که قبل از بتن ریزی بیس پلیت اجرا نشود ، حتما باید پلیت ها را توسط رول بولت به تیر ها از بالا و پایین متصل نماییم. 3) به هیچ عنوان نباید برای نصب پلیت ها به جان تیرها از میخ های فولادی 3 سانتی متری که توسط دستگاه میخکوب یا همان تفنگ هیلتی نصب می شوند استفاده کرد. همچنین نمی توان وال پست را توسط میلگرد به تیر ها متصل نمود. 4) حتماً جوشکاری وال پست توسط فرد صاحب صلاحیت جوشکاری انجام شود. 5) حتما شاغول بودن و هم راستایی افقی وال پست ها در هر طبقه باید توسط ریسمان کشی کنترل شود. 6) حداقل پروفیل مصرفی برای وال پست نبشی 5 می باشد، اما در انتها می بایست بر اساس نقشه های مصوب و نظر طراح سازه عمل شود. 7) موارد مربوط به وال پست، قبلا توسط دستورکار به مجری یا سازنده ابلاغ شده باشد. 8) حتما قبل از جوشکاری وال پست ها، ابعاد داخلی ساختمان اندازه گیری شوند تا بعدها این مورد در زمان چیدن دیوار باعث بروز مشکل نشود.

 

نحوه اجرای صحیح وال پست

در مورد میان قاب های سازه ای و غیر سازه ای و وظیفه ناظر لازم است بدانید که در ساختمان هایی که مهندس طراح ساختمان در هنگام طراحی سختی دیوار را در محاسبات خود وارد کرده باشد، می توان دیوارها را به ستون و سقف به صورت مستقیم متصل کرد. اما در صورتی که این سختی دیوار در محاسبات وارد نشده باشد، مجری اجازه نخواهد داشت دیوار را به طور مستقیم در میان قاب به سازه متصل نماید. برای این که بتوان دیوار را از سازه جدا کرد می بایست وال پست با فاصله 5 سانتی متر از ستون اجرا شود و در زمان چیدن دیوار هم میلگردهای عصایی خم شده در ارتفاع دیوار و با فاصله 70 سانتی متری از هم به داخل نبشی جوش داده شوند و این فاصله 5 سانتی متری نبشی با ستون هم توسط پلاستوفوم پر شود.