مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک چگونه انجام می شود؟ همان گونه که می دانید، مقاوم سازی یک مبحث بسیار گسترده است که باید توسط مهندسان سازه مورد بررسی قرار بگیرد. امروزه بنا به دلایل مختلف مقاوم سازی سازه ها اهمیت بسیاری پیدا کرده است، به دلیل آن که با مقاوم سازی می توان سازه هایی ایمن در برابر زلزله و باد و ... داشت و به این صورت از جان و مال مردم به خوبی محافظت خواهد شد. یکی از المان های سازه ای در ساختمان ها سقف می باشد، بنابراین مقاومت آن در برابر بارهای زنده و مرده و هم چنین بارهای جانبی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این مقاله از وب سایت رادیاب، قصد داریم تا به بررسی مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک بپردازیم و اطلاعاتی را در این باره در اختیار شما خوانندگان محترم قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب از رادیاب با ما همراه باشید.  

انواع سقف کدام است؟

سقف ها یکی از المان های مهم در ساختمان ها می باشد که وظیفه تحمل بارهای ثقلی و ... را بر عهده دارد. در کل سقف ها مانند دیگر المان های سازه ای  به طراحی بسیار با دقت نیاز دارند تا بتوانند در برابر بارها از خود مقاومت نشان داده و بهره برداری از ساختمان را دچار مشکل نکنند. مهندسان برای سقف ها انواع و اقسام مختلفی را در نظر می گیرند و بر اساس نوع ساختمان آن ها را طراحی می کنند. شایان به ذکر است که سقف ها به روش های بسیار گوناگونی اجرا می شوند و در اجرای آن ها نیز باید دقت عمل در راس کار قرار گیرد به دلیل آن که با اجرا نامناسب آن ها می توان ضررهای مالی و جانی به ساکنان و هم چنین سازندگان ساختمان وارد کرد. از جمله انواع مختلف سقف هایی که در سازه ها طراحی و اجرا می شود، به شرح زیر خواهد بود:

• دال بتنی
• سقف تیرچه بلوک
• عرشه فولادی
• تیرچه کرومیت
• سقف وافل
• سقف یوبوت
• سقف متحرک
• سقف کامپوزیت
• سقف تیردال
• کوبیاکس
• سقف های پیش تنیده
• سقف طاق ضربی
• سقف روفیکس
• سقف سیاک

یکی از متداول ترین انواع سقف ها که در ساختمان های مسکونی بتنی مورد استفاده قرار می گیرد سقف تیرچه بلوک است. این نوع سقف چندین سال است که توجه مهندسین سازه را به خود جلب کرده است. اما گاهی طراحی و اجرا آن با مشکلات مختلفی رو به رو می شود، بنابراین به مقام سازی ساختمان نیاز خواهند داشت. در ادامه به بررسی سقف تیرچه بلوک و مقاوم سازی آن خواهیم پرداخت.

سقف تیرچه بلوک

همان گونه که در بالا اشاره کرده ایم، سقف تیرچه بلوک از جمله رایج ترین و متداول ترین انواع سقف در ساختمان ها می باشد که به دلیل مزایای فراوانی که دارد، توجه تمام مهندسین را به خود جلب کرده است. در این سقف تیرچه ها در نقش تیر فرعی ظاهر می شوند و فاصله بین تیرچه ها با استفاده از بلوک ها پر می شود. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که در این سقف بلوک ها نقش سازه ای نخواهند داشت. ممکن است گمان کنید که این سقف فقط در سازه های بتنی مورد استفاده قرار خواهد گرفت در صورتی که این چنین نمی باشد و از سقف تیرچه بلوک در تمام ساختمان های اسکلت فلزی، بتنی و آجری استفاده خواهند کرد. می توان اذعان داشت که سقف تیرچه بلوک وزن سبکی داشته و در برابر نیروهای جانبی از مقاومت لازم برخوردار می باشد. به همین دلیل است است که امروزه از این سقف در سازه های مسکونی استفاده می شود. البته هزینه اجرا این سقف نسبت به دیگر سقف ها کمتر می باشد به دلیل آن که بتن ریزی کمتری می خواهد ( فاصله بین تیرچه ها با استفاده از بلوک پر می شود ). به علاوه در اجرای این سقف به جک های زیر سقفی نیازی نخواهد بود و سقف و اسکلت آن به صورت یکپارچه می باشند.  

مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک

سقف های تیرچه بلوک از جمله سقف هایی می باشند که بیشتر در ساختمان های بتنی مورد استفاده قرار می گیرند اما استفاده از آن ها در ساختمان اسکلتی نیز امکان پذیر است. بنابراین به جرأت می توان اشاره کرد که این نوع از سقف ها انعطاف پذیری بالایی دارند و می توان از آن ها بهره زیادی برد. به علاوه به دلیل مقرون به صرفه بودن، استفاده از آن ها می تواند به نفع سازنده باشند. سقف تیرچه بلوک از ترکیب تیرچه بلوک سیمانی یا بلوک سفالی ساخته می شود و دو نوع بسیار کلی دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:

• سقف های تیرچه بتنی
• سقف های تیرچه فولادی با جان باز

هر کدام از سقف های ذکر شده در بالا در طراحی و اجرا با یک دیگر تفاوت بسیاری دارند و نمی توان آن ها را با یک روش طراحی و اجرا کرد. نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که در سقف های تیرچه بلوک به منظور سهولت در اجرای سقف، در فاصله ی بین تیرچه ها به عنوان قالب بلوک هایی مورد استفاده قرار می گیرند که این بلوک ها نیز خود انواع  مختلفی دارند و در زیر به آن ها اشاره می کنیم:

• بلوک سیمانی
• بلوک سفالی
• بلوک پلی استایرن
• بلوک فلزی
• بلوک چوبی
• بلوک پلاستیکی (بلوک موقت)

گاهی اوقات ممکن است طراحی و اجرای این سقف با مشکلاتی مانند خطاهای اجرایی یا اشتباه در طراحی و هم چنین تغییرات شدید آب و هوایی و اقلیمی، مواجه شود که در این صورت مهندسان تخریب سازه را پیشنهاد نمی دهند و به توصیه آن ها انجام مقاوم سازی برای این نوع سقف ها می تواند بسیار مفید واقع شود. فرآیند مقاوم سازی سقف های تیرچه بلوک نسبت به ساخت مجدد هم هزینه کم تری دارد و هم چنین زمان کمتری را خواهد برد که از هر نظر به نفع ساکنان یک ساختمان و مالکان خواهد بود. می توان اشاره داشت که اگر مقاومت تیرچه ها تأمین گردد، آنگاه می توان مقاومت سقف را تضمین کرد. هرچه مقاومت سقف افزایش یابد، آنگاه رفتار لرزه ای و حتی بارگیری سقف نیز بیشتر خواهد شد. در کل مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک از لحاظ های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است و مهندسان به این مهم دست یافته اند که اگر نیروهای وارد شده به سقف از نیروی قابل تحمل آن ها بیشتر باشد، آنگاه سقف تیرچه بلوک به مقاوم سازی و بهسازی نیاز دارد و باید این فرآیند برای سقف انجام شود. دلایل بسیار مختلفی برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک وجود دارد که در زیر به مهم ترین و اساسی ترین آن ها اشاره می شود:

• تغییر کاربری سازه

بسیاری از سازه ها ممکن است تغییر کاربری داشته باشند. تغییر کاربری می تواند یکی از دلایل بسیار مهم برای مقاوم سازی سقف های تیرچه بلوک به حساب بیاید. به عنوان مثال اگر شما یک خانه مسکونی را بخواهید به یک مدرسه تبدیل کنید، به طور قطع میزان بار زنده ای که هر روزه در ساختمان رفت و آمد خواهد کرد بسیار زیاد خواهد بود. بنابراین در این صورت نه تنها به مقاوم سازی سقف سازه نیاز دارید، بلکه باید دیگر المان های سازه ای سازه مانند تیرها و ستون ها یا دیوارها مقاوم سازی شوند.مقاوم سازی که برای تغییر کاربری انجام می شود، به گونه ای است که ظرفیت سازه افزایش یابد. سازه باید در برابر بارهای وارده مقاوم باشد. به خصوص سقف سازه باید تحمل بارهای جدید را داشته باشد. به همین دلیل مقاوم سازی سقف ها زمانی که تغییر کاربری سازه رخ می دهد بسیار مهم و ضروری خواهد بود.  

• زوال سازه و نداشتن پوشش کافی در سقف

تا کنون ساختمان های قدیمی بسیاری را دیده اید، هرچه عمر سازه بیشتر باشد و استفاده از آن نیز بالاتر رود به تبع سازه رو به زوال خواهد رفت. به صورت کلی تمام ساختمان ها یک عمر مفید دارند و زمانی که به پایان عمر مفید خود نزدیک می شوند، زوال سازه رخ می دهد. البته مسئله زوال سازه ممکن است بنا به دلایل مختلف دیگری نیز رخ دهد. به هر حال در اثر زوال سازه، در سطح تیرچه بلوک ها، پوشش سقف از بین می رود و در این صورت به مقاوم سازی نیاز می باشد.  

• نبود مقاومت کافی در میلگردهای سقف تیرچه بلوک

در بسیاری از اوقات ممکن است مقاومت میلگردهای سقف تیرچه بلوک از بین برود. این عوامل به شرح زیر می باشد:

• زنگ زدگی میلگردها
• کمبود تعداد میلگرد ها
• ‌تغییر آیین نامه ها و ....

تمامی موارد ذکر شده در بالا می تواند باعث آسیب های جدی به سازه شود و هم چنین عملکرد لرزه ای سازه را با مشکل مواجه کند، بنابراین مقاوم سازی سازه ها می تواند برای ما بسیار مفید واقع شود.

• شکست و خرابی در بتن

زمانی که تنش ها و کرنش ها در سقف تیرچه بلوک افزایش می یابد، ممکن است باعث شکست در بتن سقف شود و بتن را از هم گسیخته کند. در این هنگام با انجام فرآیند مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک می توان از بروز این گونه حوادث جلوگیری به عمل آورد.  

• طراحی نامناسب

در برخی از مواقع ممکن است طراحی سقف های تیرچه بلوک اشتباهاتی داشته باشد که این اشتباهات منجر به کم شدن مقاومت سقف شود. در این صورت با انجام مقاوم سازی سقف می توان از بروز مشکلات گسترده در ساختمان جلوگیری به عمل آورد.  

• تغییر آیین نامه ها

آیین نامه ها ممکن است هر سال یا هر دهه تغییر کنند. در کل آیین نامه ها برای طراحی و اجرای سازه ها پدید آمده اند که همیشه با وقوع یک حادثه یا زلزله تغییراتی در آن ها حاصل می شود تا سازه ها عملکرد مناسبی داشته باشند. حال لازم به ذکر است که با تغییر در آیین نامه ها باید مقاوم سازی المان های سازه ای سازه انجام شود. سقف های تیرچه بلوک نیز از این قاعده مستثنی نخواهند بود.

 

• ناکافی بودن تعداد میلگردها نسبت به طراحی اولیه

اگر میلگردهای به کار برده شده در سقف به اندازه کافی موجود نباشند، آن گاه برای جلوگیری از حوادث مختلف سقف تیرچه بلوک را مقاوم سازی خواهند کرد.  

مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک با الیاف frp و نحوه مقاوم سازی آن

استفاده از الیاف frp امروزه در بحث مقاوم سازی سازه ها بسیار مطرح است. به دلیل آن که این الیاف مزایای بسیاری دارند که در زیر به برخی از مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:

• وزن بسیار کم نسبت به فولاد
• مقاومت بیشتر نسبت به فولاد ( به خصوص در برابر زنگ زدگی )
• سختی کششی و خمشی بسیار بالا
• سختی فشاری بسیار مناسب
• مقرون به صرفه بودن و ...

بنا به مزایای بسیار زیادی که مقاوم سازی با frp دارد، امروزه به یکی از روش های بسیار مناسب در مقاوم سازی سازه های فولادی و بتنی تبدیل شده است. خوشبختانه از الیاف frp می توان برای مقاوم سازی سقف های تیرچه بلوک نیز بهره برد. بهره گیری  از وال پست frp به خصوص نوع کربن آن می تواند در مقاوم سازی سقف های تیرچه بلوک بسیار مفید باشد. مقاوم سازی با استفاده از الیاف کربنی در سقف های تیرچه بلوک، مزایای بسیاری را به همراه خواهد داشت که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد:

• افزایش ظرفیت باربری
• افزایش مقاومت در برابر خوردگی
• بهبود عملکرد لرزه ای
• افزایش سختی خمشی و برشی
• بسیار مقرون به صرفه
• تأمین مقاومت سازه در برابر سایش و عوامل شیمیایی

  برای ان که بتوانیم سقف های تیرچه بلوک را با استفاده از الیاف cfrp  یا همان الیاف کربنی مقاوم سازی کنیم، باید بر طبق دستورالعمل ها پیش برویم. از جمله دستورالعمل هایی که در این باره وجود دارد به شرح زیر خواهد بود:  

• برای مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک باید از ورق های FRP تک جهته استفاده شود.
• این ورق ها که در ناحیه کششی، توسط رزین اپوکسی مخصوص برای نصب الیاف به قسمت مورد نظر متصل می شوند.
• لازم به ذکر است که بخش های سست از سقف تیرچه بلوک باید کرمو شوند و اضافی تخریب و از طریق ترمیم بتن بازسازی گردند
• بعد از آن که سطح های تیرچه هموار شدند، آنگاه یک لایه پرایمر بر روی آن ها زده می شود
• اولین لایه ورق frp باید به چسب مخصوص  یا رزین اپوکسی آغشته شود و پس از آن توسط غلتک مخصوص حباب های آن گرفته شود.
• پس از آن که اولین لایه نصب شد، می توان دومین لایه را نیز اجرا کرد.
• در پایان کار ماسه کوارتز بر روی رزین اپوکسی پاشیده می شود تا امکان اجرای مصالح بعدی مثل گچ روی تیرچه بلوک ها فراهم گردد.

  سخن پایانی: مقاوم سازی سقف های تیرچه بلوک مبحث بسیار گسترده ای است که شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت رادیاب مراجعه کرده و با کارشناسان و مهندسان مشاور مقاوم سازی در رابطه با این موضوع مشورت نمایید.