استفاده از ژاکت فلزی روشی مناسب برای مقاوم سازی ساختمانهای بتنی بوده ضمن افزایش مقاومت و شکل پذیری اعضای این نوع سازه ها وزن قابل ملاحظه ای را نیز به ساختمان اضافه نمی نماید. در این روش ورق های فلزی در محل آسیب پذیر ساختمانبر روی سطح بتنی عضو قرار گرفته و توسط بولت به عضو مربوطه متصل میگردد.
مقاوم سازی با ژاکت فلزی بر حسب مورد می تواند به صورت دورپیچ، نواری و یا موضعی باشد.
در مواردی که اتصال تیرها و ستونهای ساختمان بتنی ضوابط شکل پذیری از جمله فاصله بین خاموت ها را رعایت نمی کنند ورق ها پیرامون تیروستون قرار گرفته و با جوشکاری به یکدیگر متصل می گردند. همچنین این ورق ها باید با بولت به تیرها و ستونها وصل گردند تا بتوانند در تحمل لنگرهای خمشی و نیروهای برشی ایجاد شده در اتصال مشارکت نمایند. ورق های فلزی پیرامونی به علاوه با ایجاد محصور شدگی در محل اتصال تیرها و ستونها خرد شدگی بتن را به تاخیر انداخته و باعث افزایش مقاومت فشاری آن می گردند.
همچنین برای مقاوم سازی ستون های ضعیف سازه که فاقد آرماتورهای عرضی و یا طولی کافی می باشنداستفاده از ژاکت فلزی مرسوم است. برای این کار نیز مشابه قبل ورق های فلزی در اطراف ستون قرار گرفته و توسط بولت به ستون متصل می گردند. این ورق ها همچنین در بالا و پایین ستون باید به نحو مناسبی به تیرها و فونداسیون متصل گردند. استفاده از ژاکت فلزی برای مقاوم سازی ستون ها ضمن افزایش مقاومت برشی و خمشی ستون با ایجاد تنش محصورشدگی مقاومت فشاری بتن را نیز افزایش داده و همچنین از کمانش آرماتورهای طولی جلوگیری می نماید.
در مواردی که هدف مقاوم سازی تنها افزایش مقاومت برشی تیر و یا جبران کمبود خاموت در ستون ها برای جلوگیری از کمانش آرماوتورهای طولی باشد به جای ورق فلزی می توان از نوارهای فلزی پیرامونی استفاده نمود. به عنوان مثال در شکل زیر، که نشان دهنده مقاوم سازی ساختمانی بتنی است می توان مشاهده کرد که برای محصور کردن بتن به منظور افزایش مقاومت فشاری ستون از نوارهای فلزی استفاده شده است.
همچنین در شکل زیر مشاهده می گردد که برای انتقال نیروی مهاربند فوقانی به مهاربند تحتانی از نوارهای فلزی استفاده شده است.
برای این که نیروی برشی بتواند بین عضو بتنی و ورق فلزی منتقل گردد باید اتصال مناسب بین آن دو برقرار گردد. روش مرسوم برای ایجاد این اتصال آن است که قبل از نصب ورق ها سوراخ هایی در عضو بتنی و ورق های فلزی ایجاد شده، سپس ورق ها بر روی عضو قرار گرفته و بولت ها داخل سوراخ نصب می گردند، سپس فضای باقی مانده داخل سوراخ توسط اپوکسی پر می گردد.
به طور کلی میتوان کاربرد روش مقاوم سازی با ژاکت فولادی را در موارد زیر دسته بندی کرد:
- محصور سازی بتن
- افزایش مقاومت برشی عضو
- افزایش مقاومت خمشی عضو
- افزایش سختی جانبی سازه (تا حدودی)
از جمله مزیت های این روش عبارتند از:
- امکان اصلاح اغلب مشکلات سازه ای در قابهای بتنی
- عدم نیاز به قالب بندی برخلاف روش مقاوم سازی با ژاکت بتنی
- سرعت اجرای بیشتر نسبت به ژاکت بتنی
- گزینه مناسب برای محصول کردن بتن در ستونها
- ایجاد مشکل برای معماری در این روش نسبت به ژاکت بتنی کمتر است
معایب این روش نیز عبارتند از:
- نیاز به اجرای پوشش های ضد حریق در سازه های مهم که منجر به افزایش هزینه ها می شود.
- زمان زیاد اجرا و عملیات متعدد کاشت آرماتور و جوشکاری در صورت نیاز به افزایش مقاومت خمشی و برشی
- این روش هزینه بسیار بالایی دارد.
- نیاز به عملیات تزریق و حجم زیاد گروت
- اجرای این روش بسیار دشوار است و امکان اصلاح بعضی از اتصالات در قاب ها بعضاً غیر ممکن است.
مهندسین شرکت رادیاب گاها این روش مقاوم سازی را در پروژه های بتنی پیشنهاد می دهند. همچنین متخصصین و مجریان شرکت رادیاب در پروژه های مختلف از جمله مصلی بزرگ تهران اجرای ژاکت فولادی را به نحو احسن انجام داده اند. (می توانید در صفحه پروژه مقاوم سازی مصلی بزرگ تهران اطلاعات بیشتری از این پروژه بدست آورید.)